Programma 3 Economie

Tot het programma Economie behoren de taakvelden economische ontwikkelingen, fysieke bedrijfsinfrastructuur, bedrijvenloket en bedrijfsregelingen en economische promotie.

Wat gebeurt er om ons heen?

De Nederlandse economie groeide in het tweede kwartaal van 2024 met 1,0% ten opzichte van het voorgaande kwartaal, toen er een onverwachte krimp optrad van 0,3%. Voor heel 2024 wordt daarentegen een groei van 0,6% voorspeld en voor 2025 een groei van 1,6%. D economische groei is onder meer het gevolg van hogere consumptie. Huishoudens hebben meer te besteden nu de loongroei duidelijk boven de inflatie ligt. Daarnaast neemt de uitvoer toe door de aantrekkende wereldhandel. De koopkracht herstelt in 2024 stevig met 2,5% dankzij de stijging van de lonen en daling van de inflatie. De verwachting is dat de koopkracht in 2025 in doorsnee met 1,1% zal stijgen.

Ondanks de positieve korte termijnramingen liggen er ook gevaren op de loer en zijn ervraagtekens. Het begrotingstekort komt de komende jaren aanzienlijk hoger uit dan afgelopen jaar, dicht tegen de afgesproken vangrail van -3% bbp. De marges voor het overheidstekort zijn dan ook smal. Daarmee bestaat het risico dat er bij tegenvallers plotseling bezuinigd moet worden.

Wat betreft de arbeidsmarkt geldt dat de werkloosheid op dit moment laag is. De aanhoudende personeelstekorten, vormen daarentegen wel een belemmering voor de arbeidsproductiviteit. Het verbeteren van de arbeidsproductiviteit is dan ook een belangrijke bron voor het groeivermogen van de economie. Bedrijven ondervinden ook hinder van de hoge rentetarieven op kredietverlening.

Als we inzoomen op de Hoeksche Waard zien we een stijgende trend in het aantal banen. We zien ook nog steeds een stijging in de vestiging van bedrijven. In 2023 bedroeg deze index. 180,5 ten opzichte van 181,5 voor heel Nederland. De vergrijzing in de Hoeksche Waard neemt nog altijd toe en ondernemers ervaren toenemende tekorten bij het invullen van hun vacatures. In een onderzoek van de Ondernemersvereniging Hoeksche Waard (OHW) van begin 2024 kwam naar voren dat naast zorgen over economische en geopolitieke ontwikkelingen dit een van de grootste zorgen is die leeft onder Hoeksche Waardse ondernemers.

Voor de vrijetijdssector in Nederland gold dat de bezoekersaantallen in de eerste helft van 2024 teleurstellend waren. Door aanhoudende regen gingen mensen niet op een terras zitten en het kamperen viel letterlijk in het water. Er is wel een kleine omzetstijging te zien in de hele sector, maar dat komt vooral door prijsverhogingen. Die prijsverhogingen hebben een keerzijde: de vraag neemt af of verandert. Mensen kiezen bijvoorbeeld voor een goedkopere vakantielocatie of gaan minder lang of minder vaak op vakantie. Er zijn zorgen over de voorgestelde BTW-verhoging in het landelijke Hoofdlijnenakkoord. Ondernemers vrezen dat ze deze verhoging niet volledig kunnen doorberekenen aan consumenten. Het aantal faillissementen neemt toe en steeds meer ondernemers overwegen te stoppen. Als de tweede helft van 2024 wat zonniger verloopt, is er kans op een lichte omzetstijging vanuit de vraagkant.

Door over de gemeentegrenzen heen te kijken, is veel meer mogelijk. De samenwerking tussen de eilanden Hoeksche Waard, Goeree-Overflakkee en Voorne-Putten wordt steeds sterker. In Regio Deal Zuid-Hollandse Delta werken Rijk en regio samen aan een betere woon-, werk- en leefomgeving. Het Rijk heeft daarvoor 10 miljoen euro beschikbaar gesteld. De gemeenten Goeree-Overflakkee, Voorne aan Zee, Nissewaard en Hoeksche Waard coördineren het opstellen van het afwegingskader en selectieproces van de subsidieaanvragen, en zijn ook verantwoordelijke voor het hele subsidieverstrekkingsproces. Daarnaast is LEADER Zuid-Hollandse Eilanden gestart. Vanuit Europa en provincie Zuid-Holland is geld beschikbaar gesteld voor plattelandsontwikkeling. Dit is een regeling voor en door burgers. De besluitvorming over de te subsidiëren projecten ligt dan ook niet bij de gemeenten, maar bij een representatieve groep mensen uit de lokale gemeenschap.

Voor de agrarische sector geldt dat een perspectief of visie van de Hoeksche Waard als agrarische gemeente wordt meegenomen binnen de Toekomstvisie. Deze moet verder worden uitgewerkt in een programma of uitvoeringsagenda. Daarnaast wordt er op het gebied van landbouw op diverse vlakken met ondernemers en stakeholders afgestemd en gewerkt aan een toekomstbestendige, biodiverse landbouw. Denk daarbij aan verbreding, verduurzaming en circulaire landbouw. Vernieuwingen worden toegejuicht en ook via het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) wordt ondersteuning geboden en richting gegeven. Verwerking hiervan vindt plaats in diverse beleidsdocumenten.

Het aanbod van bedrijventerreinen in de Hoeksche Waard is op dit moment vrijwel volledig uitgegeven en de vraag is onverminderd hoog. Met regelmaat wordt de gemeente benaderd door ondernemers die op zoek zijn naar ruimte voor uitbreiding in de Hoeksche Waard. Deze recente ontwikkelingen en de mogelijke gevolgen voor de vitaliteit van de regionale economie nemen we mee in de verschillende beleidsdocumenten.

Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen?

Wat willen we bereiken
Maatschappelijk effect / doel

Wat gaan we ervoor doen
Subdoel / Speerpunt

Planning

3.1 Betere ruimtelijke mogelijkheden voor bedrijven en instellingen.

3.1.1 Ruimte bieden voor circulaire, digitale en inclusieve activiteiten.

Doorlopend

3.1.2 Regionale en lokale beleidsontwikkeling, beleidsuitvoering en advisering (bedrijventerreinenstrategie incl. uitvoeringsprogramma).

Q1 2025 oplevering, daarna uitvoering.

3.2 Meer kennisintensieve bedrijvigheid.

3.2.1 Stimuleren kennisintensieve bedrijvigheid en netwerken via o.a. accountmanagement, de Regio Deal en Economic Board.

Doorlopend

3.3 Meer zakelijk en recreatief bezoek aan de Hoeksche Waard.

3.3.1 (Evaluatie) Gebiedsmarketing en stimuleren toeristische aantrekkelijkheid.

2025 e.v.

3.4 Profilering en positionering Hoeksche Waard.

3.4.1 Als onderdeel van het verhaal Hoeksche Waard het uitwerken van een perspectief/visie op de Hoeksche Waard als agrarische gemeente.

Wordt onderdeel van Toekomstvisie Hoeksche Waard.

3.5 Sterker ondernemersklimaat.

3.5.1 Stimuleren publiek/private samenwerking en alliantievorming.

Doorlopend

3.5.2 Verbeteren aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt en stimuleren ondernemerschap door actualisatie arbeidsmarktagenda en uitvoeringsprogramma.

Doorlopend, via participatie in SOB.

3.5.3 Faciliteren van bedrijvigheid, starters en ondernemerschap in de Hoeksche Waard (SOB-H HW/Startsmart).

Doorlopend, o.a. door uitvoering startersbeleid.

3.6 Versterken welzijn en welvaart via recreatie en toerisme.

3.6.1 Goede en frequente vervoersverbindingen over water en tussen stad en land.

2025 e.v.

3.6.2 Aanbod ontwikkelen met en voor jongeren en jeugd.

2025 e.v.

3.6.3 Aantrekkelijke en duurzame verblijfsaccommodaties.

2025 e.v.

3.6.4 Beweegvriendelijke buitenruimte.

2025 e.v.

3.6.5 Uitbreiden aanbod voor waterrecreatie, dagrecreatie en evenementen.

2025 e.v.

3.6.6 Samenwerking en alliantievorming.

2025 e.v.

3.6.7 Aanbodversterking en ontwikkelingen met themalijnen.

2025 e.v.

Wat mag het kosten?

In onderstaande tabel zijn, per taakveld, de baten, de lasten, de onttrekkingen aan reserves evenals de stortingen in reserves weergegeven die betrekking hebben op dit programma.

Taakveld

Werkelijk 2023

Actuele begroting 2024

Begroting 2025

Begroting 2026

Begroting 2027

Begroting 2028

3.1 Economische ontwikkeling

2

0

0

0

0

0

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur

554

148

52

52

52

52

3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen

200

92

94

94

94

94

3.4 Economische promotie

378

188

192

192

192

192

Totaal Baten

1.135

428

338

338

338

338

3.1 Economische ontwikkeling

-1.587

-1.670

-1.201

-1.131

-1.003

-1.003

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur

-550

-256

-301

-299

-299

-299

3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen

-956

-1.091

-1.216

-1.213

-1.157

-1.157

3.4 Economische promotie

-420

-242

-637

-700

-699

-699

Totaal Lasten

-3.513

-3.259

-3.356

-3.343

-3.157

-3.157

Totaalsaldo van baten en lasten

-2.378

-2.832

-3.018

-3.005

-2.820

-2.819

3.1 Economische ontwikkeling

216

605

192

125

0

0

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur

9

9

9

9

9

9

3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen

42

53

56

56

0

0

3.4 Economische promotie

374

5

15

31

31

31

Totaal Onttrekkingen reserves

641

672

272

221

40

40

3.1 Economische ontwikkeling

0

-375

0

0

0

0

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur

-47

-97

0

0

0

0

3.4 Economische promotie

-339

0

0

0

0

0

Totaal Stortingen reserves

-386

-472

0

0

0

0

Geraamd resultaat programma 3. Economie

-2.123

-2.632

-2.746

-2.784

-2.780

-2.779

Verbonden partijen die bijdragen aan het realiseren van onze doelstellingen

CV/BV Ontwikkelingsbedrijf Bedrijvenpark Hoeksche Waard

Het Ontwikkelingsbedrijf ontwikkelt bedrijventerreinen met een regionaal karakter. De activiteiten van de exploitatiemaatschappij beperken zich tot het ontwikkelen van een Hoeksche Waards bedrijventerrein van 20 hectare. Op dit moment zijn alle kavels verkocht. Daarom wordt de afronding van de ontwikkeling voorbereid. Als onderdeel hiervan wordt een liquidatie onderzocht op de fiscale en financiële consequenties. Verdere besluitvorming vindt plaats op grond van het onderzoek.

Beleidsindicatoren

In onderstaande tabel zijn de, volgens het BBV, verplichte beleidsindicatoren opgenomen die betrekking hebben op dit programma.

Indicatoren BBV (peildatum "Waarstaatjegemeente" (27-08-2024)

Jaar

Hoeksche Waard

Nederland

Gemeente weinig stedelijk

% Netto arbeidsparticipatie tov potentiele beroepsbevolking

2023

75,3

73,1

73,6

% Functiemenging (verhouding tussen banen en woningen)

2023

48,7

54,2

50,7

Banen (per 1.000 inwoners in de leeftijd 15 tot en met 64 jaar)

2023

673,6

836,6

732,5

Bedrijfsvestigingen (per 1.000 inwoners in de leeftijd 15 tot en met 64 jaar)

2023

180,5

181,8

179,6