Voorwoord
Voor u ligt de Programmabegroting 2023-2026. De eerste begroting van deze raadsperiode.
Deze begroting is tot stand gekomen in tijden waarin zich de ontwikkelingen in een rap tempo opvolgen. De wereld om ons heen is volop in beweging en alles verandert daarbij snel. Bij gemeenten ligt hierbij de uitdaging om snel en adequaat op deze ontwikkelingen te acteren. Ook worden we als gemeente steeds vaker geconfronteerd met allerlei maatschappelijke en autonome ontwikkelingen, vaak met financiële gevolgen, waardoor steeds vaker maatwerk geleverd moet worden en keuzes noodzakelijk zijn. Tijdens de coronacrisis kregen we ook te maken met de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Daarnaast hebben wij te maken met allerlei economische ontwikkelingen die onze burgers en bedrijven raken, waaronder de sterk gestegen (energie)prijzen.
We staan de komende jaren voor de nodige opgaven waarbij we ons moeten realiseren dat in zijn algemeenheid het vertrouwen in de politiek niet groot is. Het vergt veerkracht en daadkracht om hierin te handelen en verantwoordelijkheid te nemen, zodat we als 'eerste' overheid ook in de toekomst klaar kunnen (blijven) staan en wendbaar blijven om onverwachte gebeurtenissen op te vangen.
In deze tijden is het dan ook steeds vaker van belang om keuzes te maken over wat we wanneer gaan doen op basis van een heldere, eigen identiteit. Met een heldere identiteit zetten we ons als gemeente op de kaart en maken we duidelijk wat de gemeente te bieden heeft voor inwoners, ondernemers en bezoekers. Het schept ook verbinding. In de komende periode maken we ons dan ook hard voor het ontwikkelen van die Hoeksche Waardse identiteit, die toekomstbestendig richting geeft aan ons handelen.
De voorliggende begroting is sluitend in de jaren 2023-2025. Ten opzichte van het perspectief dat wij u in de Kaderbrief 2023 hebben voorgelegd, is uitsluitend een aantal autonome ontwikkelingen in deze begroting verwerkt die invloed hebben op het structurele begrotingssaldo (zie navolgende paragraaf voor toelichting).
In 2026 treedt het nieuwe kabinet aan en zijn de Rijksmiddelen aanzienlijk lager dan de jaren 2023-2025. Het Rijk en de VNG zijn nog in overleg over een nieuwe financieringssystematiek van gemeenten vanaf 2026. Het gevolg hiervan is dat onze begroting in 2026 structureel niet in evenwicht is. Uiteraard blijven wij de ontwikkelingen hierin nauwlettend volgen.
De voorliggende begroting is 'beleidsneutraal'. Dit houdt in dat het beleid uit de voorliggende raadsperiode in deze begroting 2023 is verwerkt met uitzondering van het beleid dat in de begroting 2022 incidenteel is opgenomen voor jaarschijf 2022. In deze begroting zijn ook geen nieuwe beleidsvoornemens opgenomen. Bij de uitwerking van het Hoofdlijnenakkoord in het Collegeprogramma vindt de integrale afweging plaats over het nieuwe beleid uit het Hoofdlijnenakkoord en over het al dan niet voortzetten van het incidentele beleid uit 2022. Het collegeprogramma zal in de raad van december worden behandeld en via een begrotingswijziging verwerkt in de begroting 2023.
Wij kijken uit om samen met de raad uitvoering te geven aan de ambities voor 2023!