Lokale Heffingen

Inleiding

De prijsindexatie en de aanpassing van de tarieven die in deze (primaire) begroting zijn opgenomen zijn gebaseerd op de gegevens zoals opgenomen in de meicirculaire 2023 van het gemeentefonds zijn gepubliceerd. Hierbij was een prijsindexcijfer van 3% van toepassing. In de septembercirculaire 2023 van het gemeentefonds wordt uitgegaan van hogere inflatiecijfers (3,3% in plaats van 3,0%). Dit wordt in het raadsvoorstel bij de programmabegroting 2024-2027 voorgesteld en is derhalve nog niet vertaald in deze paragraaf van de primaire begroting 2024-2027. Tevens wordt in voorgenoemde raadsvoorstel (dekkingsplan) voorgesteld om een inflatiecorrectie op de ozb over 2022 en een tariefstijging voor begraven door te voeren. Ook deze effecten zijn nog niet verwerkt in deze paragraaf.

De paragraaf lokale heffingen geeft inzicht in de gemeentelijke heffingen

In deze paragraaf staat informatie over de gemeentelijke belastingen en rechten (gebonden heffingen) die in onze gemeente van toepassing zijn, het beleid rondom de lokale heffingen een overzicht van de tarieven, een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid en de lokale lastendruk in het tijdvak 2024-2027.

Algemene uitgangspunten

Belastingen, zoals Onroerendezaakbelasting en Hondenbelasting zijn algemene dekkingsmiddelen. De opbrengsten zijn vrij besteedbaar. Dit in tegenstelling tot de gebonden heffingen zoals Rioolheffing of Afvalstoffenheffing. Deze middelen moeten verplicht besteed worden aan het doel waarvoor zij geïnd worden. In onderstaand overzicht geven wij aan welke belastingen wij heffen, wat de heffingsmaatsaf is en wat het beoogd doel is.

Woonlasten

De gemeentelijke woonlasten bestaan uit onroerendezaakbelasting (OZB), afvalstoffenheffing en rioolheffing. De gemeentelijke belastingen stijgen in 2024 met inflatiecorrectie (3%). De gebonden heffingen (zoals afvalstoffenheffing, rioolheffingen en leges) mogen wettelijk maximaal 100% kostendekkend zijn, inclusief toe te rekenen compensabele btw, mutaties in voorzieningen en toe te rekenen kosten voor overhead. Ook voor deze gebonden heffingen is de inflatiecorrectie toegepast.

We streven naar zo laag mogelijke lokale lasten

Activiteiten voeren we uit tegen zo laag mogelijke kosten voor inwoners en bedrijven. Bij de rechten streven we zo veel mogelijk naar kostendekkende tarieven.

Kostenonderbouwing volgens het Besluit begroting en verantwoording (BBV)

Het BBV schrijft voor dat in de paragraaf lokale heffingen kostenonderbouwingen voor belastingtarieven zijn opgenomen. Dit geldt voor de gebonden heffingen. In deze paragraaf zijn kostenonderbouwingen opgenomen volgens het BBV-model. Deze geven inzicht dat de geraamde baten de geraamde lasten niet overschrijden.

Overhead rekenen we toe volgens een opslag

De apparaatskosten bestaan uit directe loonkosten en overhead (loonkosten ondersteunend personeel, huisvesting, ICT etc.). De directe loonkosten rekenen we rechtstreeks toe op basis van de geraamde tijdsbesteding. Overhead rekenen we via een opslagpercentage toe aan de directe loonkosten. Het percentage bepalen we door de overhead te delen door de totale directe loonkosten. Voor 2024 is dit percentage 79%. Wij passen een correctie toe voor kosten die niet aan de gebonden heffingen toegerekend kunnen worden.

Opbrengst lokale heffingen

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de opbrengsten van de lokale heffingen zoals opgenomen in de begroting 2024-2027.

Onbenutte belastingcapaciteit

De onbenutte belastingcapaciteit voor OZB is het verschil tussen de begrote opbrengst en de norm volgens de “artikel-12-status”. Zolang de geraamde opbrengsten lager liggen dan de norm-opbrengst, komt de gemeente niet in aanmerking voor een aanvullende uitkering uit het Gemeentefonds. De onbenutte belastingcapaciteit geven wij in de onderstaande tabel weer.

Lokale lastendruk meerpersoonshuishoudens

De onroerendezaakbelasting (OZB) voor woningen, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing bepalen het totaal van de lokale lasten. In onderstaand overzicht geven wij de gemiddelde lasten 2024 van Hoeksche Waard weer naast het landelijk gemiddelde. Uitgangspunt hierbij is een meerpersoonshuishouden met een eigen woning met een (gemiddelde) waarde van € 373.000.

Onroerende- en roerende zaakbelastingen (OZB en RZB)

Bij de onroerende- en roerende zaakbelastingen is de (her-) waardering (wet WOZ) van belang. De WOZ- waarde wordt jaarlijks vastgesteld. De belasting wordt uitgedrukt in een percentage van deze waarde. Voor belastingjaar 2024 gaat het om de waarde op de peildatum 1 januari 2023. Waardestijging van bestaande panden is in het tarief gecorrigeerd (verlaging van de tarieven). Vervolgens is de inflatiecorrectie (3% voor 2024) toegepast.

De tarieven voor OZB en RZB zijn wettelijk verplicht aan elkaar gelijk. Hieronder treft u een overzicht aan van de tarieven 2024 en vergelijkende cijfers 2023 en het landelijk gemiddelde over 2023.

Hondenbelasting

Hondenbelasting is een van de oudste, nu nog bestaande, belastingen van ons land. Van de 342 gemeenten komt deze belasting bij 138 gemeenten voor (40%). Deze belasting is een algemeen middel en hoeft niet verplicht besteed te worden aan hondenbeleid. Op de tarieven voor 2024 is de eerdergenoemde inflatiecorrectie van 3% toegepast. Voor hulphonden en honden in een asiel geldt een vrijstelling van hondenbelasting. Ter vergelijking geven wij onderstaand ook het tarief 2023 en het landelijk gemiddelde over 2023 (van gemeenten waar hondenbelasting is ingevoerd).

Toeristenbelasting en watertoeristenbelasting

Toeristenbelasting geldt voor het overnachten in hotels, pensions etc. Watertoeristenbelasting geldt voor het verblijven in een haven per etmaal. In plaats van een bedrag per nacht kan ook voor een vast bedrag voor een heel seizoen gekozen worden (forfait). Het tarief voor 2024 bedraagt € 1,25 per nacht/etmaal.

Dagtoeristenbelasting

De raad heeft op 21 september 2021 besloten om deze belasting vanaf 2022 gefaseerd af te bouwen. In 2023 werd nog 25% van het tarief over 2021 geheven. Vanaf 2024 wordt geen dagtoeristenbelasting meer geheven.

Rioolheffing

De opbrengsten rioolheffing dekken, naast de kosten van het rioleringsstelsel, ook kosten die voortvloeien uit de Wet gemeentelijke watertaken. Om schommelingen in de tarieven te voorkomen, maken we gebruik van een voorziening voor riolering. Het tarief voor rioolheffing is naast de indexering met 3%, verhoogd met 1%. Deze verhoging komt voort uit het door de gemeenteraad op 13 oktober 2020 vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan 2021-2025. Het tarief voor het eigenaarsdeel bedraagt in 2024 € 113,10 en voor het gebruikersdeel €56,55 (1-persoonshuishouden) of € 113,10 (meerpersoonshuishouden). Hieronder geven wij een overzicht van de baten en lasten in 2024 en daarbij de mate van kostendekking van de heffing.

Lijkbezorgingsrechten

De tarieven voor deze rechten zijn aangepast met 3%. Daarbij is rekening gehouden met de verhouding tussen de tarieven zoals vastgelegd in het beleid dat de raad in 2020 vaststelde. Hieronder geven wij een overzicht van de baten en de lasten in 2024 en daarbij de mate van kostendekking van deze heffing.

Leges

Door de invoering van de Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen, naar verwachting per 1 januari 2024, is hoofdstuk 2 van de Legesverordening (Dienstverlening en besluiten in het kader van de Omgevingswet) aangepast aan de nieuwe situatie. We hebben hiervoor de modelverordening van de VNG gevolgd. In hoofdlijn zijn de tarieven van 2023 met een inflatiecorrectie van 3% verhoogd. Daar waar sprake is van een percentage, is dat percentage gelijk gebleven.

Door de invoering van de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen, zijn de leges voor bouwactiviteiten (artikel 2.4 van de Legesverordening 2023), in de verordening 2024 gesplitst in een “bouwtechnisch deel” (artikel 2.5) en een “ruimtelijk deel” (artikel 2.6). Tezamen zijn deze tarieven vrijwel gelijk aan de ‘oude’ tarieven van 2023.

Nieuw in de verordening zijn Leges voor het vooroverleg en/of intaketafel en het doorgeleiden naar de omgevingstafel. Achtergrond hiervan is dat in dit voortraject werkzaamheden gedaan worden die bij de daadwerkelijke aanvraag omgevingsvergunning gebruikt kunnen worden. Het is dan ook redelijk dat voor deze werkzaamheden wordt betaald. Wordt na het vooroverleg een aanvraag omgevingsvergunning ingediend, dan wordt 80% van de leges van het vooroverleg in mindering gebracht op de leges die voor de aanvraag berekend worden. Het informatie overleg waarbij alleen algemene informatie over het omgevingsplan en vergunning vrij bouwen wordt verstrekt, blijft gratis.

Ook nieuw onder de Omgevingswet is het heffen van milieuleges. De tarieven hiervoor zijn door de Omgevingsdienst Zuid Holland Zuid (OZHZ), die de hieraan verbonden werkzaamheden uitvoert, aangeleverd. Deze tarieven worden door alle gemeenten die deelnemen in de OZHZ gelijk gehanteerd

De tarieventabel behorende bij de Legesverordening bestaat uit 3 hoofdstukken:

1. Algemene Dienstverlening.
2. Dienstverlening en besluiten in het kader van de Omgevingswet
3. Dienstverlening vallend onder de Europese Dienstenrichtlijn (EDR).

Binnen de legesverordening mogen we overschotten op onderdelen inzetten voor tekorten op andere onderdelen (kruissubsidiering). De begrote baten en lasten 2024 en de mate van kostendekking is hieronder zowel op totaalniveau van de verordening als gesplitst per hoofdstuk weergegeven. In onderstaande berekeningen hebben wij rekening gehouden met de invoering van de Omgevinsgwet per 1 januari 2024.

Afvalstoffenheffing

De heffing vergoedt de kosten voor inzameling van huishoudelijk afval. RAD BV voert de inzameling voor de gemeente uit. Hiervoor is een dienstverleningsovereenkomst gesloten die jaarlijks geïndexeerd wordt. Het tarief van de heffing is ten opzichte van 2023 gestegen met ca 7% en bedraagt gemiddeld € 266,-. (2023: € 249,-). Het landelijk gemiddelde tarief kwam in 2023 uit op € 329,- voor meerpersoonshuishoudens (bron: Coelo 2023). Hieronder geven wij een overzicht van de baten en lasten in 2024 en de mate van kostendekking van de heffing.

Haven- en kadegelden

De tarieven voor haven- en kadegelden zijn, ten opzichte van 2023, aangepast met de inflatiecorrectie van 3%. Hieronder geven wij een overzicht van de baten en lasten in 2024 en de mate van kostendekking van de heffing.

Marktgelden

De tarieven voor marktgelden zijn aangepast ten opzichte van 2023 met de inflatiecorrectie van 3%. Hieronder geven wij een overzicht van de baten en lasten 2024 en de mate van kostendekking van de heffing.

Bedrijfsinvesteringszones (BIZ)

Volgens de Wet op de bedrijfsinvesteringszones (BIZ) kan de gemeenteraad onder de naam BIZ- bijdrage een belasting instellen binnen een bepaald gebied in de gemeente. Per gebied wordt een verordening opgesteld. Een verordening heeft een maximale looptijd van 5 jaar. In totaal kent de gemeente 7 BIZ verordeningen; Puttershoek, Zuid-Beijerland, Oud-Beijerland de Bosschen, Oud- Beijerland Hoogerwerf, Strijen, 's Gravendeel en Numansdorp.

Reclamebelasting

Reclamebelasting geldt alleen voor niet-woningen in een aangewezen gebied (het centrum van Oud- Beijerland). De opbrengsten zijn bestemd voor de stichting Centrummanagement Oud-Beijerland. Hierover is met de stichting een overeenkomst gesloten. Het tarief voor reclamebelasting bestaat uit een vast bedrag en variabelbedrag, gekoppeld aan de WOZ-waarde. Het vaste deel is gecorrigeerd voor de inflatiecorrectie en bedraagt in 2024 € 347 (€ 337 in 2023). Bij het variabele deel is eveneens rekening gehouden met de inflatiecorrectie. Dit tarief komt uit op € 1,76 (€ 1,71 in 2023) per € 1.000 WOZ-waarde boven € 250.000, met een maximum van € 1.370 (€ 1.330 in 2023).

Kwijtschelding

De Invorderingswet 1990, de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 en de Nadere regels kwijtschelding gemeentelijke en waterschapsbelastingen geven het wettelijk kader waarbinnen de gemeente belastingen kan kwijtschelden. Dit is vastgelegd in de Kwijtscheldingsverordening. Hierin is opgenomen dat het percentage de kosten van bestaan op 100% van de bijstandsnorm is gesteld. Dit is het wettelijk maximum. Kwijtschelding is in gemeente Hoeksche Waard mogelijk voor:

• OZB;
• RZB;
• Rioolheffing;
• Hondenbelasting, alleen voor de eerste hond;
• Afvalstoffenheffing tot een maximaal bedrag van €266;
• Leges voor een Nederlandse identiteitskaart;
• Leges voor het aanvragen van een gehandicaptenparkeerkaart;
• Leges voor de aanvraag van een gehandicaptenparkeerplaats op kenteken.